Kur dëgjoni emrin Palestinë Lindore, ka më shumë gjasa të mendoni se i referohet një pjese të Palestinës sesa një qyteti të vogël në shtetin amerikan të Ohajos. Pak njerëz jashtë Midwest në Amerikan kanë dëgjuar për këtë vend, e lëre më dikush jashtë SHBA-së.
Por ai vend, nëse paralajmërimet më të errëta bëhen të vërteta, mund të mbahet mend si Çernobili i Amerikës – ose të paktën “mini Çernobili” (Chernobyl lite), siç shprehet Business Insider. Duke gjykuar nga informacionet e disponueshme aktualisht, ky krahasim mund të justifikohet si nga aspekti i reagimit të papërgjegjshëm të shërbimeve kompetente, duke përfshirë një mbulim të mundshëm, ashtu edhe nga aspekti i rrezikut për shëndetin e njerëzve dhe mjedisin.
Më 3 shkurt, një tren mallrash i kompanisë private hekurudhore Norfolk Southern Railway, që udhëtonte nga Illinois në Pensilvani, pati një aksident në të cilin 50 nga 150 vagonat dolën nga shinat pranë këtij vendi. Problemi është se 10 vagona ishin mbushur me lëndë të rrezikshme.
Fillimisht u mësua për klorurin vinil, një gaz pa ngjyrë që përdoret në prodhimin e PVC plastike dhe mund të shpërbëhet në rrezet e diellit në formaldehid dhe kimikate toksike të ngjashme. Në vetvete, mund të shkaktojë cirrozë ose kancer të mëlçisë, të paktën në rast ekspozimi kronik. Në afat të shkurtër, shkakton dhimbje koke, vjellje, mpirje, djegie dhe simptoma të ngjashme, dhe është gjithashtu shumë i ndezshëm.
Agjencia Amerikane për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA) vetëm më pas njoftoi se kishte kimikate të tjera në vagona, të tilla si etilen glikol monobutil eter, etilheksil akrilat, butil akrilat dhe izobutileni.
U dogjën lëndë kimike toksike “të kontrolluara”.
Pothuajse të gjitha këto kimikate konsiderohen kancerogjene ose potencialisht kancerogjene dhe vështirësojnë frymëmarrjen. Dhe duket se të gjithë janë lëshuar në mjedis. Përkatësisht, përveç shpërthimeve të vogla dhe zjarreve që ndodhën gjatë aksidentit, Norfolk Southern vendosi më 6 shkurt, me lejen e autoriteteve lokale dhe shërbimeve kompetente si EPA, të kryejë një “zjarr të kontrolluar” dhe në këtë mënyrë të heqë qafe plagën dhe ngarkesave të rrezikshme.
Ata e quajtën aksionin “të suksesshëm”, duke shpjeguar se ata parandaluan një shpërthim spontan, të pakontrolluar, edhe pse kimikatet toksike lëshoheshin ende në ajër në mënyrë “të kontrolluar”.
Për t’i bërë gjërat edhe më absurde, Norfolk Southern ka lëshuar një hartë të zonave të evakuimit të kuqe dhe portokalli dhe thotë se kushdo që qëndron në zonën e kuqe do të rrezikohet nga vdekja, dhe kushdo në zonën e verdhë rrezikon “djegie të lëkurës dhe dëmtime të rënda të mushkërive”. Pavarësisht kësaj, kompania premtoi se do t’i kompensonte banorët vetëm 1000 dollarë secili “për shqetësimin”, përveç rimbursimit të kostove të evakuimit.
Kritikët argumentojnë se motivi i vërtetë ishte thjesht pastrimi i gjurmës sa më shpejt të jetë e mundur, në mënyrë që vendi i incidentit të mund të dekontaminohej në një mënyrë më të përgjegjshme dhe se zona e evakuimit e deklaruar nga guvernatori republikan Mike DeWine, 1 milje (1.6 kilometra) i gjatë dhe 2 milje i gjerë, ishte shumë i vogël duke marrë parasysh rrezikun. Rreth 5 mijë persona u urdhëruan të evakuoheshin, por ndërkohë u lejuan të ktheheshin.
Guvernatori i Pensilvanisë Josh Shapiro (Palestina Lindore është pikërisht në kufirin Ohio-Pensilvania) tha të hënën e kaluar se djegia e kontrolluar kimike shkoi “siç ishte planifikuar” dhe se “nuk u zbuluan të dhëna shqetësuese” të cilësisë së ajrit dhe ujit.
“Monitorimi i ajrit që nga shuarja e zjarrit nuk ka zbuluar ndonjë nivel shqetësimi (ndotjeje) në komunitet që mund t’i atribuohet incidentit në këtë kohë”, tha EPA, duke shkaktuar mosbesim tek shumë banorë të Palestinës Lindore dhe zonës përreth.
Andrew Whelton, një profesor i mbrojtjes së mjedisit dhe inxhinierisë mjedisore në Universitetin Purdue, paralajmëroi se është e mundur që “kur ata dogjën materialet, ata krijuan kimikate të tjera” për të cilat EPA nuk i testoi.
Dhe kolegu i tij nga Universiteti Care Western Reserve, Kurt Rhoads, një inxhinier mjedisi, tha se në një shkallë nga 1 deri në 10, për ata që jetojnë në atë komunitet, rreziku është “afër 10”. Ai paralajmëroi se pasojat do të ndihen në vitet në vijim sepse kimikatet do të arrijnë në ujërat nëntokësore.
“Nëse keni djegur ndonjëherë plastikë në oborrin tuaj dhe keni lëshuar atë tym të zi në natyrë, atëherë kjo ishte ajo. Ishte e zezë, me të vërtetë e zezë. Mund të dalloni se aroma ishte një kimikat. Ajo digjej në sytë tuaj”, ka rrëfyer James Figley për BBC.
Kujtojmë se katastrofa që ndodhi në termocentralin bërthamor të Çernobilit në Ukrainë, pra në Bashkimin Sovjetik të atëhershëm në vitin 1986, ishte rezultat i një sërë dështimesh sigurie dhe autoritetet komuniste fillimisht u përpoqën ta mbulonin, prandaj njerëzit ishin të ekspozuar ndaj ndotjes radioaktive.
Rreth tridhjetë zjarrfikës dhe punëtorë të uzinës vdiqën nga sëmundja akute e rrezatimit në javët pas shpërthimit të reaktorit dhe OBSH vlerëson se rrezatimi shkaktoi rreth 4,000 vdekje të tjera nga kanceri në afat të gjatë.
350,000 banorë u evakuuan përfundimisht përgjithmonë nga Pripyat aty pranë, i cili është ende një qytet fantazmë. Autoritetet sovjetike u dhanë të evakuuarve shtëpi të reja, të cilat disa konservatorë tani i krahasojnë me mungesën e një evakuimi të organizuar në Ohajo.
Të djathtët amerikanë akuzojnë Bidenin se po hesht…
Përfaqësuesit kryesorë të së djathtës amerikane, nga prezantuesi i diskutueshëm i Fox News, Tucker Carlson, te kongresmenët republikanë JD Vance dhe Marjorie Taylor Greene, kanë akuzuar ashpër ditët e fundit administratën e Joe Biden, kryesisht sekretarin e tij të transportit Pete Buttigieg, dhe të majtët liberalë dhe mediat për mbulimin e kësaj fatkeqësie, e cila mund të jetë vetëm në fillimet e saj.
Ata po thirren se kujdesen më shumë për “racizmin sistemik” në ndërtim dhe transport sesa viktimat e një prej katastrofave më të mëdha mjedisore të Amerikës në vitet e fundit. Dhe në të vërtetë, administrata Biden është qartësisht më e shqetësuar për objektet fluturuese që u rrëzuan nga avionët luftarakë amerikanë ditët e fundit sesa kjo fatkeqësi. Buttigieg foli në Twitter vetëm të martën, dhjetë ditë pas aksidentit.
“Unë mbetem i shqetësuar për ndikimin e daljes nga shinat e trenit të 3 shkurtit pranë Palestinës Lindore, OH, dhe pasojat për familjet në dhjetë ditët që kur jeta e tyre u përmbys pa fajin e tyre. Është e rëndësishme që familjet të kenë akses për informacion të dobishëm dhe të saktë”, shkroi ai dhe shtoi se EPA po teston cilësinë e ajrit në terren dhe se departamenti i tij “mbështet hetimin e udhëhequr nga Bordi Kombëtar i Sigurisë së Transportit (NTSB).
Nivelet e ndotjes në Ohajo, ku askush nuk ka vdekur deri më tani, janë me sa duket shumë më pak se në Çernobil, por ato janë ende shumë shqetësuese dhe mund të jenë shumë më të larta se sa pranohet aktualisht.
Banorët që jetojnë pranë Palestinës Lindore, por jashtë zonës së evakuimit dhe që nuk u larguan vetë – ose janë kthyer në shtëpi ndërkohë – janë ankuar për sëmundje të frymëmarrjes dhe sëmundje të tjera prej ditësh.
Amanda Greathouse, e cila jeton pranë vendit të përplasjes, i tha New Republic se nuk u kthye në shtëpi deri më 10 shkurt për të marrë ID-në e saj. Edhe pse ajo dhe familja e saj shëtisnin nëpër shtëpi me maska dhe doreza N-95, ata ndjenin erën e helmit, sytë e tyre digjeshin dhe kruheshin, së bashku me dhimbje të fytit, skuqje dhe migrenë.
Banorët e tjerë paralajmërojnë gjithashtu ngordhje masive të pulave dhe kafshëve të tjera shtëpiake në zonën e prekur, si dhe janë vërejtur edhe kafshë të egra të ngordhura, si dhelpra. Akoma më shqetësuese, Departamenti i Burimeve Natyrore të Ohajos njoftoi se rreth 3,500 peshq të ngordhur u gjetën në përrenjtë dhe lumenjtë lokalë, duke sugjeruar se kimikatet toksike kishin hyrë në ujë.
Tashmë janë ngritur padi kundër Norfolk Southern dhe banorët thonë se kompania duhet të mbahet përgjegjëse për efektet shëndetësore mbi banorët dhe mjedisin.
“Ishte sikur të ishin hapur dyert e ferrit”
Stephen Szekely, shefi i Ekipit të Reagimit të Substancave të Rrezikshme të Qarkut Mahoning, tha për Fox News se kur ekipi i tij mbërriti në vendngjarje, dukej sikur “portat e ferrit ishin hapur”. Megjithatë, ai beson se gjërat do të kishin përfunduar edhe më keq nëse nuk do të ndërmerreshin veprimet e duhura.
Ndërkohë banorët e frikësuar të Palestinës Lindore vazhdojnë të kërkojnë përgjigje nga autoritetet. Dhe era toksike, u thanë gazetarëve, nuk është zhdukur as pas dy javësh. /Nacionale
