Nga Stavros Tzimas
Përplasjet mes shqiptarëve dhe serbëve në veri të Kosovës, për herë të dytë brenda një muaji, shërbejnë si kujtesë se plaga e rrezikshme nacionaliste e gadishullit ballkanik nuk është shëruar.
Më 20 shtator, serbët në veri të Kosovës bllokuan rrugët pranë vendkalimeve kufitare me Serbinë në përgjigje të vendimit të autoriteteve të Prishtinës për të ndaluar hyrjen në vend të makinave me targa serbe. Më 13 tetor, policia e Kosovës u përlesh me serbët etnikë në Mitrovicën e Veriut, të cilët po protestonin kundër bastisjeve kundër kontrabandës në zonë. Të paktën 11 persona u plagosën dhe tetë u arrestuan, ndërsa incidenti, si të gjitha të mëparshmet, ndezi një luftë fjalësh midis Prishtinës dhe Beogradit. Presidenti serb Aleksandar Vuçiç u bëri thirrje evropianëve që të “frenojnë Prishtinën”, duke paralajmëruar se “nëse nuk janë të aftë, ne do t’i frenojmë”.
Edhe pse kërcënimet e rastësishme të kësaj natyre zakonisht trajtohen si boshe, ato përsëri e përkeqësojnë ndarjen etnike midis serbëve dhe shqiptarëve kur një afrim midis dy komuniteteve është kyç për një zgjidhje. Njëzet e dy vjet pas shkëputjes së ish-krahinës serbe të dominuar nga shqiptarët dhe 13 që kur Kosova shpalli pavarësinë, spazmat e përsëritura të dhunës etnike japin përshtypjen se shqiptarët dhe serbët nuk mund të jetojnë së bashku paqësisht në një shtet të vetëm. Kjo ushqen ambiciet e atyre që mbështesin idenë e një ndarjeje dhe një shkëmbimi toke si një zgjidhje përfundimtare.
Megjithatë, skenarë të tillë, të cilët janë miratuar edhe nga disa qeveri jashtë Ballkanit, do të nënkuptonin rregullime kufitare që, nga ana tjetër, do të krijonin një efekt domino të rrezikshëm. Bisedimet e vazhdueshme të ndërmjetësuara nga BE kanë dështuar të japin rezultate kuptimplote dhe perspektivat e ardhshme duken të zymta. Lëvizjet në prapaskenë të Uashingtonit gjithashtu nuk kanë dhënë fryte. Asnjë propozim deri më tani nuk ka arritur të fitojë mbështetje nga të dyja palët.
Çdo përpjekje dhe iniciativë është penguar nga marrëdhënia shumë e dobët midis dy grupeve etnike, objektivat rajonale të Beogradit dhe Tiranës dhe, sigurisht, nga lojërat gjeopolitike të fuqive të mëdha që kryesisht e shohin Kosovën si një peng në tabelën e shahut ballkanik që mund të zhvendoset në varësi të planeve të tyre më të gjera.
Nëse situata vazhdon, Kosova do të vazhdojë në një konflikt të ngrirë që do bëhet kryetitull pas çdo shpërthimi dhune. Kjo nuk është domosdoshmërisht e keqe, për sa kohë që nuk del jashtë kontrollit./ekathimerini
kumtari.al
